Gezondheid van 1900 tot 1993
Het verhaal van asbest is in eerste instantie (commercieel gezien) een succesverhaal. Anderzijds ontstaan er al rond 1900, vooral in Engeland en Duitsland, verdenkingen tegen asbest. De stof zou risico's inhouden voor de gezondheid, vooral aantasting van de longen. In Engeland werd Asbestose in 1931 officieel als beroepsziekte erkend.
Aan het einde van de negentiende eeuw werd er voor het eerst in Duitse en Engelse onderzoekverslagen geschreven over een mogelijk schadelijk effect van asbest op de gezondheid. Vooral in Engeland deed men verder onderzoek en dit leidde in 1931 tot het feit dat de engelse overheid overging tot een officiële erkenning van asbestose (een vorm van stoflongen) als beroepsziekte.
In Nederland werd er pas zo'n 40 jaar later door de overheid actie ondernomen om structureel de gevaren van asbest te gaan bestrijden. In de jaren '70 begint de overheid in Nederland een actief beleid te voeren tegen de blootstelling aan asbest voor werknemers van bedrijven waar asbest wordt bewerkt. Pas in 1993 stelt de Nederlandse overheid een algemeen verbod in.
Het risico: de asbestvezel
Onderzoek naar de gezondheidsrisico's van asbest leidde al snel tot de conclusie dat het inademen van asbestvezels de belangrijkste oorzaak tot problemen vormt. Asbestvezels zijn erg klein en licht en zweven net als veel andere stofdeeltjes in de lucht. Bij het inademen kunnen er dus asbestvezels in de longen komen.
De hoeveelheid asbestvezels in de lucht verschilt nogal. Dit is natuurlijk afhankelijk van mogelijke bronnen waar de vezels vandaan kunnen komen.
Een drietal voorbeelden:
- Als gevolg van het loslaten van bindmiddelen in asbesthoudend materiaal, na verloop van tijd (15-20 jaar). Hierdoor zal in gebouwen waar met niet-hechtgebonden asbestmeteriaal is gewerkt de concentratie vezels oplopen in de tijd (bijvoorbeeld waar sprake is van spuitasbest).
- Als gevolg van slijtage van remvoeringen en frictieplaten. Hierdoor zal in binnensteden en in tunnels een hoge concentratie asbestvezels aanwezig zijn.
- Bij het bewerken, verwerken en slopen van asbesthoudend materiaal. Als dit ondeskundig gebeurt, zal hierbij een grote concentratie vezels in de lucht kunnen komen. De beroepsziekte asbestose is dan ook vooral het gevolg van deze laatste situatie.